De keuze van een element voor een draaitafel kan een hele zoektocht zijn waarbij je zeker niet over een nacht ijs moet gaan. Bij de aanschaf van een (andere) versterker of CD speler is het meestal wel te regelen om het apparaat thuis in je eigen setup uit te proberen en relatief snel tot een goede beslissing te komen.
Bij een element komt er toch wel wat meer bij kijken. Ten eerste is een juiste montage en afstelling cruciaal. Dit is zeker geen "plug-and-play" en vergt enige kennis en het juiste gereedschap. Is de afstelling niet optimaal, dan komt de muziek niet goed uit de verf en kun je ook geen goed oordeel vellen. Daarnaast is het inspelen van een element een niet te onderschatten factor. Het is daarom belangrijk om je goed te laten adviseren door een dealer met verstand van zaken die ook het element vakkundig voor je kan instellen.
In 2002 ben ik besmet geraakt met het vinyl-virus. Ik had een tweedehands Thorens draaitafel op de kop getikt en daar moest nog een mooi en betaalbaar element in. Dankzij een, toen nog actief, Hifi forum kwam ik bij Audio Selectief (Henk en Aleida) in Sneek terecht. Met de draaitafel zorgvuldig ingepakt in een grote IKEA tas ben ik met de bus van Almere naar Sneek afgereisd. Na het bespreken van mijn wensen, de andere componenten in mijn set en budget, werd er een Denon DL-160 voorgesteld. Ondanks dat het mijn eerste stappen in de analoge weergave waren en het budget beperkt was, werd er veel tijd voor mij vrij gemaakt en werd het element met grote zorg in de draaitafel ingebouwd en werd de Thorens ook nog even goed nagekeken en ook de olie van het lager vervangen.
Het was gezellig in de zaak en een andere klant trakteerde ons na sluitingstijd zelfs op een etentje in een Indonesisch restaurant. Omdat er 's avonds laat geen bussen meer zouden rijden, boden Henk en Aleida aan om mij weer naar Almere te brengen. Zo werd ik keurig met de draaitafel weer thuis voor de deur afgezet. Dit was mijn eerste kennismaking met Audio Selectief.
Nu, ruim tien jaar later, heeft mijn set de nodige veranderingen doorgemaakt en sinds enige jaren ben ik de gelukkige bezitter van een Bluenote (tegenwoordig Goldenote) Bellavista Signature draaitafel in combinatie met een Bluenote Phono 2 phonoversterker.
Om hier optimaal van te kunnen genieten hoort daar ook een goed element bij, maar er is ontzettend veel te kiezen op dit gebied en je kunt niet alles thuis uit proberen. Een deel valt al af omdat het buiten het budget ligt. Het is dus belangrijk om voor jezelf een maximaal budget vast stellen. Heb je, zoals ik, een wat langere relatie met je audio dealer dan kent hij je set en je smaak en zal hij met een "shortlist" komen van elementen die voor jou interessant kunnen zijn.
Lyra
Ik was al bekend met het merk Lyra omdat ik eerder met veel plezier met een Lyra Dorian element heb gespeeld: een ietwat slank klinkend element met een behoorlijke dosis dynamiek. Toen het element na een aantal jaar op was, moest er een vervanger komen. Op dat moment was de Dorian niet meer leverbaar en de andere Lyra modellen lagen boven mijn budget en vielen daardoor af. Na goed advies heb ik toen besloten om een Benz Micro Wood aan te schaffen. Dit element klinkt wat voller en iets rustiger dan de Lyra Dorian. Ook hier heb ik veel plezier aan beleefd. Alleen miste ik soms toch wel de dynamiek van de Dorian.
Toen bekend werd dat Lyra met een opvolger van de Dorian zou komen (de Delos) was mijn interesse in dit merk opnieuw gewekt. Ruim twee jaar geleden kwam ik in de gelegenheid de Delos te beluisteren tijdens een show. Ik vond het meteen een zeer aangename combinatie om naar te luisteren.
Ik herkende veel van de Dorian terug in de Delos: helder, snel, dynamisch en vooral muzikaal. Na de Delos in verschillende settings te hebben kunnen beluisteren, besloot ik dit vorig jaar dan toch om de Delos aan te schaffen en mijn Benz Micro Wood in te ruilen. Op een mooie zaterdag hebben we de Bellavista mee naar Sneek genomen waar de Lyra Delos vakkundig werd geïnstalleerd, een klus waar ik mezelf toch liever niet aan waag.
Inspelen
In het begin van dit verhaal noemde ik al even om het inspelen niet te onderschatten en dat komt omdat mijn eerste indrukken van de Lyra Dorian eigenlijk helemaal niet zo geweldig waren: de eerste uren klonk het element metalig, dun en soms scherp. Uiterst langzaam ontwikkelde zich een uitgewogen klank en was het uiteindelijk genieten.
Bij de Lyra Delos was ik eigenlijk al voorbereid dat de eerste periode een vooral een kwestie van doorbijten zou zijn. Dat maakte het ook meteen spannend. Je weet niet hoe het uiteindelijk gaat uitpakken.
Om het inspeelproces wat inzichtelijker te maken zal ik aan de hand van een aantal LP’s, die ik de afgelopen maanden heb gedraaid, beschrijven wat mij opviel en hoe dit zich verder ontwikkelde.
Een album wat tot één van mijn referentieplaten behoort is The Cat van Jimmy Smith. Dit album werd dan ook als eerste gedraaid om een allereerste indruk te krijgen van de Delos. Al meteen viel de energie op waarmee de muziek werd weergeven. Dit beloofde al veel goeds.
De eerste 50 uren viel me wel op dat de Delos nog wat moeite had met de drukkere passages in de muziek. Een voorbeeld hiervan is het prachtige Desire van Talk Talk op het album Spirit of Eden. Het nummer begint rustig. De spanning wordt opgevoerd en je gedachten worden meegevoerd. Naarmate het nummer vorderde en de muziek meeslepender werd, begon het geluid wat dicht te lopen en werd het hoog toch wat bijterig.
Toch wist de Delos al vrijwel meteen een realistische weergave van een live-optreden weer te geven. Bij het beluisteren van het album Reise van de Noorse Kari Bremnes klinkt het applaus alsof je er bij bent. Ook de drums klinken aardig realistisch, hoewel de bas nog wat boemerig was na 20 uur speeltijd van het element.
Ook Live in Paris van Diana Krall knalt meteen al uit de speakers, maar je hoort nog wel dat de resolutie na zo’n 25 uren nog niet helemaal optimaal is. Zo klinken bijvoorbeeld de kwastjes waarmee op bekkens wordt geslagen nog wat naar ruis, maar naarmate de Delos verder rijpte werd ook duidelijker het metaal van de bekkens hoorbaar.
Ik heb voor Puresound een aantal LPs gerecenseerd tijdens het inspeelproces, zo ook het album Sin and Soul van Oscar Brown. Gedurende de eerste uren bleef het geheel nog wat aan de speakers plakken, maar na zo’n 40 uur presenteerde zich een mooi holografisch plaatje.
Alleen bij complexere muziekstukken kon de Delos nog wel wat meer inspeeltijd gebruiken, hetgeen hoorbaar was als een brij aan muziek. Naarmate het element verder inspeelde werden de instrumenten als het ware verder uit elkaar getrokken. Ook applaus werd beter definieerbaar. Je kunt dan als het ware ook de verschillende personen aanwijzen.
Een andere plaat die inmiddels ook tot referentie is verheven is Musik wie von einem anderen Stern van het luidsprekermerk Manger. Dit is ongetwijfeld de allerbeste LP opname die ik tot nu toe heb beluisterd. Dit album weet de set behoorlijk aan het werk te krijgen, waarbij zowel de sterke punten als de bottlenecks goed te beoordelen zijn. Bij het nummer Walking on the Moon van The Yuri Honing Trio zijn de drums, bass en saxofoon bijna niet van echt te onderscheiden. Je hoort het vel van de drums meetrillen en de lucht door de saxofoon blazen. Het geeft daarmee een enorme live-ervaring. Ook het nummer Jazz Variant door The O-zone Percussion Group is echt genieten geblazen. Ik schreef in mijn plaatrecensie al dat ik wel kon merken dat de Delos nog niet helemaal was ingespeeld.
Conclusie
Ik heb nu ruim tien maanden (minimaal 300 uur totaal) intensief naar de Delos kunnen luisteren. Mijn indruk is dat het element nu helemaal ingespeeld is en een uitgewogen klank heeft en ik heb niet het idee dat het laag of hoog wordt aangezet. De Delos heeft een rijke klank en klinkt ook een stuk minder slank dan de Lyra Dorian, hoewel de Delos nog steeds een snel en dynamisch karakter heeft.
Vlak voor de deadline van deze recensie kwam er de Ayre P-5xe phonoversterker binnen, die we bij Puresound uitgebreid gaan recenseren en zo kon ik deze Ayre phonoversterker nog even beluisteren. De opnames krijgen nog net wat meer body en het geheel wordt kamer vullend afgebeeld, waarbij ook nog meer ruimtelijk informatie wordt weergegeven ten opzichte van mijn eigen Bluenote Phone 2. Ik ben geen Frank Sinatra Fan, maar als ik Nice en Easy afspeel is het alsof hij gewoon midden in de kamer staat te zingen en krijg ik zowaar kippenvel. Ook het eerder genoemde Jazz Variant van The O-zone Percussion Group (op de Manger LP) klinkt levensecht en laat geen enkele tekortkoming meer horen. Kortom, de kwaliteiten van de Lyra komen nog beter naar voren met een goede phonoversterker.
Mijn set
• Bluenote Bellevista Signature
• Bluenote Borghese arm
• Lyra Delos MC
• Blacknote DSA-100 versterker
• Bluenote Phono2
• Bluenote Ducale speakers
• Dynaudio stands afgevuld met zilverzand
• Kemp stekkerblok
• Oyaide Tunami en Kimber PK10 Gold stroomkabels
• Kimber KS1030 interlink
• Kimber 8TC speakerkabels
